Heere van der Schaar wordt als prominente Nederlander in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse Sicherheitsdienst (SD) gegijzeld (13.07.1942 - 17.12.1942). Ingang van het Gijzelaarskamp Haaren: De Poort der Zuchten
" Sie sind verhaftet "
Op 13 juli 1942 worden 800 mensen, w.o. 235 personen uit Noord-Holland, opgepakt door de SD en in het Groot Seminarie Haaren, Kamp Haaren, gevangen gezet als gijzelaars. Heere wordt opgesloten in een cel gelegen in de aldaar genaamde Van Baerlestraat.
Onder de gijzelaars bevinden zich vele prominente Nederlanders w.o. de latere premier Jan de Quay en Frits Philips.
Bekendmaking van namen van gijzelaars, w.o. die van Heere van der Schaar, die de Wehrmachtsbefehlhaber in Nederland, de generaal der vliegers Fr. Christiansen, gevangen heeft doen zetten, ten einde de bevolking van het bezette Nederlandsche gebied te weerhouden van sabotagedaden.
Executies.
Tijdens de gevangenschap van Van der Schaar hebben tot tweemaal toe willekeurig geselecteerde gijzelaars uit het kamp Haaren voor het vuurpeloton hun leven moeten geven: op 15 augustus 1942 als vergelding na een aanslag door het verzet op een trein van de Wehrmacht en op 16 oktober 1942 na sabotage-acties door het verzet in Twente.
" Opdat wij nooit zullen vergeten ".
Op 17 december 1942 wordt Heere van der Schaar vanwege een speciale gezinsregeling - vaders van grote gezinnen (Heere heeft vijf kinderen) - vrijgelaten.
Geëxecuteerd:
Robert Baelde - Christoffel Bennekers - Jan Haantjes - Jacobus van den Kerkhoff - Otto Graaf van Limburg Stirum - Willem Ruys (reder) - Alexander Baron Schimmelpennick van der Oye - Hein Vrind.
In het jaar 1942 is volgens de overlevering op het adres J.W. Brouwersplein 15 te Amsterdam door de SD nog een arrestatie verricht. Het betreft iemand van het kantoorpersoneel die volgens de Duitsers illegale werkzaamheden zou hebben verricht. De persoon waarvan de naam bekend is, kan door de Duitsers worden opgepakt na zware folteringen van minstens één persoon uit het verzet te Amsterdam (wordt nader uitgezocht).
De Poort der Zuchten - Gijzelaarskamp Haaren
Zwarte tijden.
De arrestatie van Heere van der Schaar, op het adres J.W. Brouwersplein 15 te Amsterdam (Concertgebouwplein 15), kwam in zekere zin voor het gezin Van der Schaar met vijf kinderen totaal onverwacht. Heere was wel gewaarschuwd niet open te doen rond die dagen vanwege een aangekondigde razzia en zich schuil te zullen houden - dat het zo zou kunnen aflopen was voor hemzelf niet geloofwaardig (wel voor zijn vrouw, die hem nog zo zou hebben gezegd: vader niet opendoen..).
In het boek "Leven en Werken" van Heere van der Schaar -waaraan wordt gewerkt- zal ook over de periode van zijn gevangenschap veel aandacht worden besteed.
Politiegevangenis van de SicherheitsDienst (SD) en Gijzelaarskamp te Haaren
Heere van der Schaar even voor zijn gevangenschap als gijzelaar - juli 1942
Heere van der Schaar als gevangene in het gijzelaarskamp - getekend zoals een medegevangene hem zag.
Als een soort van protest liet Heere zijn baard staan gedurende zijn gevangenschap.
College in kamp Haaren door Prof. Dr. J.E. de Quay
o.a. de latere minister-president van 1959 tot 1963 kabinet De Quay
Getekend door ontwerper/architect Piet Zwart
Cel in gijzelaarskamp Haaren - Tekening door Ir. R.Ch.A. Franken, mede gijzelaar
Kamplied van Haaren - Componist Willem Andriessen, mede gijzelaar
Vijf Gijzelaars Geëxecuteerd; Spotprent Nazi-Pers